การกำหนดตำแหน่งที่เหมาะสมของกล้องประมวลผลรวม (Total Station)

การกำหนดตำแหน่งที่เหมาะสมของกล้องประมวลผลรวม (Total Station)

          กล้องประมวลผลรวม (Total Station - TS) เป็นอุปกรณ์สำคัญในงานสำรวจและวิศวกรรมสำรวจ ซึ่งใช้วัดพิกัดและทิศทางของจุดต่างๆ ได้อย่างแม่นยำ การตั้ง TS จะอ้างอิงกับจุดควบคุม (Control Points - CPs) อย่างน้อย 2 จุด เพื่อระบุตำแหน่งและทิศทางของกล้องให้ถูกต้อง โดยมีวิธีการตั้งค่าหลักสองแนวทาง คือ การตั้งกล้องบนจุดควบคุมโดยตรง และการตั้งกล้องแบบอิสระ (Free Stationing) ซึ่งทั้งสองรูปแบบล้วนต้องอาศัยการพิจารณาตำแหน่ง TS ร่วมกับการกระจายตัวของ CPs เพื่อให้การวัดค่าพิกัดของจุดรายละเอียดต่างๆ มีความเที่ยงตรงสูงสุด

          การวิเคราะห์ที่นำเสนอในบทความนี้ได้ใช้ทั้งวิธีคำนวณเชิงคณิตศาสตร์ (Analytical Approach) และวิธีลองผิดลองถูก (Trial-and-Error Approach) เพื่อหาตำแหน่ง TS ที่เหมาะสม โดยผลการศึกษาได้ข้อสรุปว่า ตำแหน่งที่ดีที่สุดของ TS มักอยู่บริเวณศูนย์กลางของกลุ่ม CPs ทั้งในกรณีที่ CPs กระจายตัวแบบสมมาตรและไม่สมมาตร อย่างไรก็ตาม ในกรณีที่การกระจายตัวของ CPs ไม่สมมาตร ตำแหน่งที่เหมาะสมอาจเบี่ยงเบนจากศูนย์กลางเล็กน้อยเท่านั้น แต่ความแตกต่างในด้านค่าความไม่แน่นอนยังถือว่าเล็กน้อยเมื่อเทียบกับปัจจัยอื่นๆ เช่น จำนวนและการกระจายตัวของ CPs ที่ส่งผลโดยตรงต่อความแม่นยำของค่าพิกัด

          สรุปได้ว่า การวางแผนตำแหน่ง TS ควรให้ความสำคัญกับการกระจายตัวของ CPs เป็นหลัก โดยเฉพาะในการจัดวาง CPs ให้ล้อมรอบจุดที่ต้องการวัดมากกว่าการจัดวางรอบ TS เอง ทั้งนี้ หากตั้งกล้องเพื่อสร้างจุดควบคุมใหม่ ควรพิจารณาตำแหน่งใกล้ศูนย์กลางของ CPs เพื่อลดค่าความไม่แน่นอนของพิกัด TS และทิศทาง ส่วนกรณีที่ต้องการวัดจุดรายละเอียดหลายๆ จุด ควรเลือกตำแหน่ง TS ที่สามารถมองเห็นจุดที่จะวัดได้สะดวก เนื่องจากตำแหน่งของ TS เองไม่มีผลกระทบต่อความไม่แน่นอนของค่าพิกัดจุดมากนัก เมื่อมีการกระจายตัวของ CPs ที่เหมาะสม ผลการศึกษานี้จึงมีประโยชน์อย่างยิ่งต่อการวางแผนงานสำรวจและงานวิศวกรรมต่างๆ ที่ต้องการความแม่นยำสูงและการควบคุมคุณภาพการวัดในระดับละเอียดได้อย่างมีประสิทธิภาพ

Citation for the original published paper (version of record):
Horemuz, M., Jansson, P. (2016)