ขั้นตอนการปฏิบัติงาน: การใช้กล้องวัดระดับในการวางผังบ้าน

เพื่อให้การวางผังบ้านเป็นไปตามมาตรฐานและปราศจากข้อผิดพลาดด้านระดับ ผู้ปฏิบัติงานจำเป็นต้องดำเนินการตามขั้นตอนที่ถูกต้อง ดังนี้:

1. การเตรียมอุปกรณ์: ก่อนเริ่มต้นการวัดระดับ ผู้ปฏิบัติงานต้องตรวจสอบความพร้อมของอุปกรณ์ต่างๆ ซึ่งประกอบด้วย:
   • กล้องวัดระดับ (Auto Level / Dumpy Level) ที่ได้รับการสอบเทียบแล้ว
   • ขาตั้งกล้อง (Tripod) ที่มีความมั่นคงและสามารถปรับระดับได้
   • ไม้สต๊าฟ (Levelling Staff) ที่มีสเกลชัดเจนและได้มาตรฐาน
   • สมุดบันทึกและแบบฟอร์มสำหรับบันทึกค่าระดับอย่างเป็นระบบ
   • หลักหมุด (Pegs) หรือเครื่องหมายสำหรับกำหนดจุดและแนวระดับ
2. การติดตั้งกล้องวัดระดับ: การติดตั้งกล้องวัดระดับต้องกระทำบนพื้นที่ที่มั่นคงและเป็นจุดศูนย์กลางหรือบริเวณที่สามารถมองเห็นพื้นที่ปฏิบัติงานได้อย่างครอบคลุม โดยมีขั้นตอนดังนี้:
   • กางขาตั้งกล้องให้มีความมั่นคงและปรับความสูงให้อยู่ในระดับที่เหมาะสมต่อการใช้งาน
   • ติดตั้งกล้องวัดระดับบนขาตั้งกล้องและยึดให้แน่นหนา
   • ปรับระดับกล้องโดยใช้สกรูปรับระดับทั้งสามจุด สังเกตและปรับจนกระทั่งฟองกลมของระดับน้ำ (Circular Bubble) อยู่กึ่งกลางอย่างแม่นยำ
3. การกำหนดจุดอ้างอิง (Benchmark): การกำหนดจุดอ้างอิงที่มีค่าระดับที่ทราบหรือสมมติขึ้น (เช่น +0.00) เป็นสิ่งสำคัญสำหรับการเปรียบเทียบค่าระดับในพื้นที่ก่อสร้าง โดยมีแนวทางการปฏิบัติ ดังนี้:
   • เลือกจุดที่เป็นพื้นผิวถาวรและไม่เปลี่ยนแปลง เช่น หมุดหลักเขตที่ดิน หรือส่วนหนึ่งของโครงสร้างเดิมที่ทราบค่าระดับ
   • วางไม้สต๊าฟในแนวตั้งบนจุดอ้างอิง
   • อ่านค่าระดับที่ปรากฏในกล้องวัดระดับอย่างระมัดระวัง และบันทึกค่านี้เป็น "ค่าระดับอ้างอิง"
4. การอ่านค่าระดับ ณ จุดที่ต้องการกำหนดระดับ: ภายหลังจากการกำหนดจุดอ้างอิง ผู้ปฏิบัติงานจะทำการอ่านค่าระดับ ณ จุดต่างๆ ที่ต้องการกำหนดระดับความสูงต่ำ เช่น มุมอาคาร แนวคาน หรือตำแหน่งเสา โดยมีขั้นตอนดังนี้:
   • เคลื่อนย้ายไม้สต๊าฟไปยังจุดที่ต้องการวัดระดับ
   • วางไม้สต๊าฟในแนวตั้งบนจุดนั้น
   • อ่านค่าระดับที่ปรากฏในกล้องวัดระดับ และบันทึกค่าดังกล่าว
5. การคำนวณค่าระดับ: การเปรียบเทียบค่าระดับที่อ่านได้กับค่าระดับอ้างอิงจะช่วยให้ทราบถึงความแตกต่างของระดับความสูงต่ำ ณ จุดต่างๆ โดยใช้หลักการดังนี้:

   ค่าระดับที่ต้องการ = ค่าระดับ Benchmark + (ค่าไม้สต๊าฟ Benchmark - ค่าไม้สต๊าฟจุดใหม่)

   • หากค่าที่อ่านได้จากจุดใหม่ น้อยกว่า ค่า Benchmark แสดงว่าจุดนั้น สูงกว่า ระดับอ้างอิง
   • หากค่าที่อ่านได้จากจุดใหม่ มากกว่า ค่า Benchmark แสดงว่าจุดนั้น ต่ำกว่า ระดับอ้างอิง
6. การทำเครื่องหมายแสดงระดับ: เมื่อได้ค่าระดับที่ต้องการแล้ว ผู้ปฏิบัติงานจะดำเนินการทำเครื่องหมายบนจุดต่างๆ เพื่อเป็นแนวทางในการปรับระดับดิน การเทคอนกรีต หรือการวางโครงสร้าง โดยอาจใช้หลักหมุด เชือก หรือสีสเปรย์ในการแสดงตำแหน่ง
7. การตรวจสอบความถูกต้อง: เพื่อให้มั่นใจในความถูกต้องของระดับที่กำหนด ควรมีการตรวจสอบซ้ำ โดยการหมุนกล้องวัดระดับไปยังจุดต่างๆ ที่ได้ทำเครื่องหมายไว้ หากมีการเคลื่อนย้ายตำแหน่งของกล้อง ควรรีทำการตั้งกล้องและอ่านค่าระดับอ้างอิงใหม่อีกครั้ง

ข้อควรระวังและแนวปฏิบัติที่ดี

• ตรวจสอบให้แน่ใจว่าไม้สต๊าฟอยู่ในแนวตั้งฉากกับพื้นผิวเสมอ โดยอาจใช้ระดับน้ำหรือลูกดิ่งช่วยในการตรวจสอบ
• กล้องวัดระดับต้องถูกติดตั้งบนฐานที่มั่นคง เพื่อป้องกันการเคลื่อนที่หรือการสั่นสะเทือนที่อาจส่งผลต่อความแม่นยำในการวัด
• ควรหลีกเลี่ยงการปฏิบัติงานในสภาพแวดล้อมที่มีลมแรงจัด ซึ่งอาจทำให้กล้องสั่นไหวและส่งผลต่อค่าที่อ่านได้
• การมีผู้ช่วยในการถือไม้สต๊าฟจะช่วยให้การปฏิบัติงานเป็นไปอย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ

ประโยชน์ของการใช้กล้องวัดระดับในการวางผังบ้าน

การประยุกต์ใช้กล้องวัดระดับในการวางผังบ้านมีประโยชน์อย่างยิ่งต่อการก่อสร้างที่มีคุณภาพ ดังนี้:

• ให้ข้อมูลความแตกต่างของระดับพื้นดินที่มีความแม่นยำสูง
• ช่วยในการควบคุมระดับของแนวพื้นและป้องกันปัญหาพื้นเอียง
• เป็นเครื่องมือสำคัญในการปรับระดับดินและกำหนดความสูงของฐานรากก่อนการก่อสร้างโครงสร้างส่วนบน
• อำนวยความสะดวกในการวางแนวท่อระบายน้ำให้มีความลาดชันที่เหมาะสมตามหลักวิศวกรรม