ความแตกต่างในการวัดระดับด้วยกล้องระดับอัตโนมัติและกล้องระดับเอียง

ความแตกต่างในการวัดระดับด้วยกล้องระดับอัตโนมัติและกล้องระดับเอียง

การวัดระดับเป็นขั้นตอนสำคัญในงานสำรวจและก่อสร้างเพื่อกำหนดความสูงของจุดต่าง ๆ ในพื้นที่ ซึ่งเครื่องมือที่นิยมใช้ได้แก่ กล้องระดับอัตโนมัติ และ กล้องระดับเอียง แม้ทั้งสองมีหน้าที่คล้ายคลึงกัน แต่กลับแตกต่างกันในแง่ หลักการทำงาน ความแม่นยำ และกระบวนการวัด โดยผลลัพธ์ที่ได้อาจส่งผลให้ค่าระดับที่วัดได้แตกต่างกันเล็กน้อย

หลักการทำงานและความแม่นยำ

กล้องระดับอัตโนมัติ อาศัยระบบชดเชย (Compensator) ภายใน เพื่อตั้งแนวสายเล็งให้ได้ระดับแบบอัตโนมัติ ลดการปรับด้วยมือให้น้อยลง จึงทำงานได้สะดวกและรวดเร็ว ผู้ใช้เพียงตั้งเครื่องมือในระดับคร่าว ๆ ตัวกล้องจะปรับแกนเล็งเอง อย่างไรก็ตาม หากเกิดการสั่นสะเทือนหรือสนามแม่เหล็กเข้ารบกวน อาจทำให้ compensator ทำงานผิดพลาดได้

กล้องระดับเอียง ต้องใช้วิธีปรับแกนกล้องด้วยตนเอง (ด้วยสกรูเอียง) ให้ได้ระดับก่อนอ่านค่า แม้จะใช้เวลามากกว่า แต่เมื่อปรับตั้งอย่างแม่นยำแล้ว ให้ค่าความละเอียดได้สูงกว่าเล็กน้อย เนื่องจากไม่ต้องพึ่งระบบชดเชยภายใน อย่างไรก็ดี หากผู้ใช้ขาดความชำนาญหรือปรับกล้องรีบเร่งเกินไป อาจทำให้เกิดข้อผิดพลาดได้ง่าย

ค่าความแตกต่างของระดับที่วัดได้

จากการเปรียบเทียบ พบว่าค่าระดับที่วัดได้โดย กล้องระดับอัตโนมัติ และ กล้องระดับเอียง มักไม่ต่างกันมากนัก เมื่อวัดในพื้นที่เดียวกัน บางจุดอาจต่างกันเพียง 1–44 มิลลิเมตร (0.001–0.044 เมตร) ซึ่งเพียงพอสำหรับงานสำรวจหรือก่อสร้างส่วนใหญ่ ทั้งนี้ ความแตกต่างบางส่วนอาจเกิดจาก

- ผลกระทบต่อ compensator ในกล้องระดับอัตโนมัติ
- ความแม่นยำ ในการปรับแกนกล้องด้วยมือ ของกล้องระดับเอียง
- สภาพแวดล้อม เช่น การสั่นสะเทือน ลมแรง แสงแดดจ้า หรือพื้นดินที่ไม่มั่นคง

สาเหตุของข้อผิดพลาดและแนวทางแก้ไข

1. ระบบชดเชยของกล้องระดับอัตโนมัติ

- หาก compensator ถูกสนามแม่เหล็กหรือแรงสั่นสะเทือนรบกวน อาจคลาดเคลื่อน
- ควรตรวจสอบฟองน้ำระดับ (Bubble Level) เป็นระยะ และหลีกเลี่ยงสภาพแวดล้อมที่รุนแรง

2.การปรับตั้งในกล้องระดับเอียง

- หากปรับเอนกล้องไม่ถูกต้องตามแนวระดับ ค่าที่ได้อาจผิดพลาด
- ผู้ใช้ควรฝึกฝนการปรับแกนกล้องให้ถูกวิธี และตรวจสอบบับเบิลระดับทุกครั้ง

2. สภาพแวดล้อมภายนอก

- ลม ฝน หรือแสงแดดจ้าอาจรบกวนการเล็งและการอ่านสเกล
- พื้นที่มีแรงสั่นสะเทือน เช่น ไซต์ก่อสร้างหรือถนนใกล้เคียง อาจสร้างข้อผิดพลาดในการตั้งกล้อง

เลือกใช้เครื่องมือให้เหมาะกับงาน

กล้องระดับอัตโนมัติ

- เน้นความสะดวก รวดเร็ว ใช้งานง่าย
- เหมาะกับงานที่ต้องการวัดระดับจำนวนมาก ในเวลาจำกัด
- ต้องระวังผลกระทบต่อ compensator และตรวจสอบความพร้อมของเครื่องมือเป็นประจำ

กล้องระดับเอียง

- ให้ความละเอียดได้สูงกว่าเล็กน้อย หากปรับตั้งอย่างพิถีพิถัน
- เหมาะกับงานสำรวจที่ต้องการความแม่นยำระดับสูง
- ผู้ใช้งานควรมีประสบการณ์ในการหมุนปรับสกรูเอียงและตรวจเช็กบับเบิลระดับเสมอ

บทสรุป

แม้ กล้องระดับอัตโนมัติ กับ กล้องระดับเอียง จะให้ค่าระดับที่ใกล้เคียงกัน แต่ในรายละเอียดมีจุดเด่นและข้อจำกัดต่างกัน หากเน้นความสะดวก รวดเร็ว และเหมาะกับงานทั่วไป กล้องระดับอัตโนมัติถือเป็นตัวเลือกที่ดี แต่ถ้าต้องการความแม่นยำขั้นสูง หรือผู้ใช้มีทักษะในการปรับตั้งกล้อง กล้องระดับเอียงก็ยังคงเป็นเครื่องมือที่ตอบโจทย์ได้ดี การเลือกใช้งานจึงควรพิจารณา รูปแบบงาน ความต้องการด้านเวลา และระดับความละเอียด ที่ต้องการในงานสำรวจเป็นสำคัญ