วิเคราะห์การเคลื่อนตัวด้วยกล้อง Total Station

          งานสำรวจเพื่อวิเคราะห์การเคลื่อนตัว (Deformation Monitoring) มีความสำคัญอย่างยิ่งในโครงสร้างขนาดใหญ่ เช่น อาคารสูง เขื่อน สะพาน หรือระบบขุดเจาะ เพราะการเปลี่ยนแปลงเพียงเล็กน้อยอาจกระทบต่อความปลอดภัยและความมั่นคงของระบบได้ รายงานวิจัยของ Bevan Bird (2009) แห่ง BCIT แสดงให้เห็นว่ากล้อง Total Station สามารถตรวจจับการขยับของจุดต่าง ๆ ได้แม้ในระดับไม่กี่มิลลิเมตร หากมีการวางแผนเครือข่ายจุดควบคุมที่ดี และใช้กระบวนการปรับข้อมูล (Least Squares) ที่รัดกุม

          วิธีการเก็บข้อมูลเริ่มจากการกำหนดจุดควบคุมและจุดวัดบนโครงสร้าง หรือพื้นที่สนใจ จากนั้นกล้อง Total Station จะวัดมุมและระยะในหลายช่วงเวลา (Epoch) เพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์ ในขั้นตอนการวิเคราะห์ ใช้การทดสอบ Congruency แบบ Global และ Local เพื่อพิจารณาว่าจุดใดเลื่อนตัวจริงหรือไม่ หรือน่าจะเป็นเพียงข้อผิดพลาดในการวัด การตรวจสอบความแน่นอนของจุดควบคุมจึงเป็นสิ่งสำคัญ เพราะหากจุดควบคุมเลื่อนโดยไม่รู้ตัว จะทำให้ผลการวิเคราะห์ทั้งหมดคาดเคลื่อนได้

          ตัวอย่างกรณีศึกษาในงาน ได้แก่ การตรวจสอบอาคารสูงใกล้พื้นที่ขุดเจาะ การติดตามท่อส่งน้ำในพื้นที่ดินอ่อน และการดูการเอียงของต้นไม้เสี่ยงล้ม กล้อง Total Station มีบทบาทในการวัดค่า X, Y, Z ของจุดในระยะสั้น ๆ ช่วยให้งานประเมินโครงสร้างรวดเร็วขึ้น อีกทั้งผู้วิจัยได้พัฒนาโปรแกรมเพื่อประเมินค่าความคลาดเคลื่อนล่วงหน้า (Preanalysis) ทำให้คาดการณ์ความแม่นยำได้แม้ยังไม่ลงภาคสนาม

          กล่าวโดยสรุป งานวิจัยนี้แสดงให้เห็นว่าการใช้ Total Station สำหรับวัดการเคลื่อนตัวไม่ใช่เพียงการบันทึกค่ามุมและระยะ แต่ต้องผ่านการวางแผนและวิเคราะห์อย่างมีระบบ ทั้งกระบวนการปรับเครือข่าย จุดซ้ำซ้อน และการทดสอบ Congruency ล้วนเป็นส่วนสำคัญที่ช่วยยกระดับความน่าเชื่อถือของข้อมูล และยังป้องกันปัญหาจุดควบคุมเคลื่อนโดยไม่รู้ตัว ส่งผลให้โครงการด้านวิศวกรรมต่าง ๆ มีหลักประกันด้านความปลอดภัยเพิ่มขึ้นอีกขั้น